سبك، گونه يا ژانر موسيقي يك مقوله يا نامي قراردادي است كه براي توصيف صفات قطعه‌هايي از موسيقي كه متعلق به رسوم مشترك هستند يا دسته‌اي از قراردادها است، به كار مي‌رود.
موسيقي مي‌تواند از طرق بي‌شماري در سبك‌هاي گوناگون تقسيم شود. ماهيت هنري موسيقي به اين معني است كه اين گونه طبقه‌بندي‌ها عمدتاً قراردادي و بحث‌برانگيز هستند، و احتمال همپوشاني نام سبك‌هاي متفاوت وجود دارد. الگوهايي كه گاه براي رده‌بندي سبك‌هاي موسيقي استفاده مي‌شود عبارت هستند از سه رده اصلي: آهنگ عاشقانه ، پرطرفدار (پاپ) و سنتي و آهنگ شاد ؛ الگوهاي تفكيك‌كننده ديگر نيز عبارت هستند از: برهه زماني، ريشه‌هاي منطقه‌اي و ملي؛ تكنيك اجرا و نحوه انتخاب سازها؛ ريشه‌هاي در هم آميخته شده؛ كاركردهاي اجتماعي.
عوامل متمايز‌كننده موسيقي هنري، ترانه پاپ و موزيك شاد
موسيقي شناسان گاهي موسيقي را توسط عوامل متمايز‌كننده سه‌گانه‌اي مانند مثلث فيليپ تگ (سه سبك بديهي فولك، هنري و پاپ) دسته‌بندي مي‌كنند. او توضيح مي‌دهد كه هر يك از اين سه سبك قابل تمييز نسبت به ديگري قابل شناسايي است.
دوره زماني
موسيقي گاه توسط دوره زماني ظهور يا زمان اوج طرفدارهاي آن دسته‌بندي مي‌شود، مانند: موسيقي راك دهه ۵۰ ميلادي، موسيقي قرن ۱۷ ام، يا موسيقي دوره رمانتيك.
موسيقي ملي-منطقه‌اي
اين مسئله نيز امكان‌پذير است كه موسيقي سنتي را توسط عوامل جغرافيايي دسته‌بندي كنيم. به عنوان مثال مي‌توان به موسيقي استراليا به عنوان معيار اصلي كه شامل موسيقي راك استراليا، موسيقي محلي استراليا، موسيقي غير بومي و موسيقي جز يا كلاسيك استراليا است، اشاره كرد.
تكنيك و سازبندي
موسيقي و آهنگ هاي جديد همچنين از طريق جنبه‌هاي تكنيكي مانند سازهايي كه براي اجراي آن‌ها استفاده مي‌شود طبقه‌بندي مي‌شود. براي مثال موسيقي راك اغلب با ساز گيتار الكتريك و موسيقي كلاب با استفاده از درام-ماشين يا سينث سايزرها مرتبط شمرده مي‌شود.
ريشه‌هاي در هم آميخته
احتمال مي‌رود كه يك سبك ترانه براي بيان ريشه خود به عنوان دو سبك در هم آميخته شده مانند راك-بلوز و جز-لاتين برچسب در يافت كند. از برخي سبك‌ها بدون نام بردن از دو سبك در هم آميخته شده براي آن‌ها استفاده مي‌شود. مثال اين موضوع سبك هاي پاپ كراس اور يا فيوژن-جز (تركيبي از جز و موسيقي راك) است.
كاركردهاي اجتماعي
موسيقي همچنين مي‌تواند توسط كاركردهاي اجتماعي آن دسته‌بندي شود. مثال‌هاي بديهي آن عبارت اند از: موسيقي عروسي يا موسيقي سال نو
ترانه به معني شعر و آهنگي كه خواننده آن را تحت قواعد موسيقايي اجرا كرده باشد گفته مي‌شود. به تعبير ديگر هر شعري كه قابليت موسيقايي داشته باشد را مي‌توان ترانه دانست. يك آهنگ ممكن است توسط يك خواننده بطور تكي خوانده شود يا به همراه گروهي از خوانندگان به‌طور دو نفره، سه نفره يا بيشتر كه در يك هارموني مشخصي با هم اجرا مي‌كنند؛ ولي اين شكل براي اركسترهاي بزرگ كلاسيك يا اپرا مورد استفاده قرار نمي‌گيرد. ترانه غمگين كه توسط بيشتر از يك نفر، در يك گروه در رنگ آميزي‌هاي كلامي و در چند هارموني خوانده مي‌شود را كر مي‌نامند همچنين موسيقي هاي بسياري نيز بوده اند كه تاثيرات زيادي را داشتند آهنگ هاي كودكان , آهنگ هاي ايراني , آهنگ هاي شمالي , آهنگ هاي دل شكستن , ترانه هاي عاشقانه , ترانه شاد , ترانه زيبا , ترانه كودكانه , ترانه قديمي , موزيك جديد , موزيك عالي , موزيك قشنگ , موزيك شاد , موزيك غمگين , آهنگ تولد , آهنگ شاد , موزيك تكنو , موزيك ترنس , موزيك ,
دوران معاصر
در دوران معاصر، قافيه‌دار بودن و سازگار بودن شعر با عروض ديگر از پيش‌شرط‌هاي ترانه بودن يك شعر نيست.[۲]
درون‌مايهٔ ترانه ها معمولاً توده‌اي و عاميانه و احساسي است. فراق، غربت، عشق و محبت، دشمني، دادخواهي، مبارزه با ظلم و ستم، آموزش و … از موضوعات اصلي ترانه ها هستند
در ابتداي دورهٔ معاصر اكثر ترانه هاي فارسي تغزل به سبك عراقي بوده و به پيروي از بزرگان اين سبك مانند حافظ و سعدي سروده شده‌است. از آن‌جا كه تنها سبك موجود آن روزگار موسيقي رديفي و دستگاهي بود، تا سال‌ها در زبان و قالب ترانه تغيير جدي پديد نيامد.[۲]
در سال‌هاي آغازين دههٔ پنجاه، با آغاز موج نوي ترانه يا همان ترانه نوين و تولد موسيقي پاپ در ايران، زبان به فراخور موسيقي دچار شكستگي شد و به واقع به زبان گفتاري مردم كوچه و بازار نزديك شد. ترانه از آن پس از تعاريف قالب‌هاي كلاسيك بيرون آمد و در حقيقت تعريف آن ديگرگون شد. از آن تاريخ تا امروز تغيير بنيادين به مثابهٔ آنچه در دههٔ ۵۰ اتفاق افتاد، در ترانه رخ نداده‌است؛ ولي شاهد فراز و نشيب‌هاي بسياري به فراخور تغييرات فرهنگي، سياسي و اجتماعي، در آن بوده‌ايم.
- دوشنبه ۱۴ خرداد ۹۷ ۱۸:۰۲ ۷۷ بازديد
- ۰ نظر